Een senior of hulpbehoevende persoon in huis nemen of in een tehuis plaatsen? Het is een dilemma waar veel Vlamingen tegenwoordig mee worstelen. Een tehuis stoot vaak op veel ongenoegen, maar een senior of zorgbehoevende in huis nemen blijkt ook vaak geen evidentie omwille van een onaangepaste accommodatie. De installatie van een zorgwoning blijkt daarom in vele gevallen een gepaste oplossing. Het biedt een gepast comfort en bovendien behoudt eenieder privacy terwijl er toch nog een oogje in het zeil kan worden gehouden. Benieuwd naar dit alternatief? Lees dan zeker verder om up-to-date te blijven met de nieuwe voorwaarden en wetgeving.
Wijzigende wetgeving rond zorgwoningen
Een zorgwoning in of nabij de woning plaatsen was vroeger een langdradig proces, waarbij een vergunning en een architect verplicht werden bij de installatie. Afgelopen jaren werden deze maatregelen versoepeld in Vlaanderen, waardoor er in vele gevallen een meldingsplicht geldt i.p.v. een vergunningplicht. De gemeente kan op deze manier de plaatsing van een zorgunit ook niet langer weigeren. Daarnaast hoeft er ook geen beroep meer te worden gedaan op een architect.
De voorwaarden van de meldingsplicht
Het vervangen van de vergunningplicht door de meldingsplicht geldt niet voor alle mantelzorgwoningen. Een melding volstaat enkel mits er aan bepaalde strikte voorwaarden wordt voldaan. Van zodra er aan één van de voorwaarden niet wordt voldaan, dan is de installatie van een zorgwoning nog steeds vergunningsplichtig.
De wetgeving onderscheidt 3 scenario’s:
Zorgwoning in een bestaande woning
Zorgwoning in een bestaande woning
Indien je de zorgwoning in een bestaande woning wenst te plaatsen, dan moet de zorgwoning aan verschillende voorwaarden voldoen om meldingsplichtig te zijn. Zo moet de zorgwoning één fysiek geheel vormen met de hoofdwooneenheid en maximaal 1/3 van de totale bruto vloeroppervlakte bedragen. De gedeelde ruimtes met de hoofdwooneenheid worden hier niet meegeteld.
Opgelet: als de bestaande woning wordt uitgebreid, dan geldt een vergunningsplicht.
Zorgwoning in een nieuwe, tijdelijke verplaatsbare unit
Zorgwoning in een tijdelijke, verplaatsbare unit
Prefab, container, modulaire of mobiele zorgwoningen zijn tegenwoordig aan een opmars bezig. Zowel nieuwe als tweedehandsunits kennen veel succes bij Vlamingen. De wetgeving rond zorgwonen in een tijdelijke, verplaatsbare constructie is complexer. Voorbeelden zijn dat de vloeroppervlakte maximaal 50m² mag bedragen en dat de constructie een maximale hoogte mag hebben van 3,5 m. Ook de plaatsing van de constructie kent veel regels om te kunnen vallen onder de voorwaarden van de meldingsplicht. Hiervoor vraag je dus best advies aan een expert.
Zorgwoning in een bestaand bijgebouw bij een woning
Zorgwoning in een nieuwe, tijdelijke verplaatsbare unit
Een zorgwoning installeren in een bestaand bijgebouw is een interessante optie voor meer privacy, maar ook hier zijn er een aantal regels aan dewelke voldaan moet worden. De bruto vloeroppervlakte van de zorgwoning mag maximaal 50m² bedragen en er mag geen bijkomende verharding worden aangelegd mits een toegangspad. Daarnaast moeten de noodzakelijke nutsvoorzieningen van de zorgwoning takken op de bestaande nutsvoorzieningen van de hoofdwooneenheid en moet de afvoer eveneens aansluiten op de bestaande waterafvoer van de hoofdwooneenheid.
Opgelet: als het bestaande bijgebouw wordt uitgebreid, dan geldt een vergunningsplicht.
Een zorgwoning mag maximaal 2 personen huisvesten waarvan één 65-plusser of hulpbehoevende. Daarnaast moet de (blote) eigendom waarin of waarop de zorgwoning staat aan dezelfde eigenaar toebehoren als de zorgwoning zelf. Ook een huurwoning kan in aanmerking komen als zorgwoning, maar de eigenaar moet hiervan wel op de hoogte zijn en zijn goedkeuring geven.
Meldingsplicht naleven
Om melding te doen van een zorgwoning heb je twee mogelijkheden. Je kan de meldingsplicht naleven door de informatie in te dienen op papier bij de gemeente, of je kan dit ook online via het omgevingsloket aangeven. Het stopzetten van het zorgwonen moet eveneens gemeld worden.
Alternatief: de kangoeroewoning
Een alternatief op de zorgwoning is een kangoeroewoning. Bij kangoeroewonen wordt één groot huis opgedeeld in 2 wooneenheden zodat bijvoorbeeld seniors mee onder hetzelfde dak kunnen wonen, maar toch apart. Hierbij zijn dikwijls grotere verbouwingen nodig, waardoor een vergunningsaanvraag moet worden ingediend.
Schakel een expert in
Heb je vragen omtrent premies, fiscale voor- en nadelen of wil je weten hoe het sociaal tarief wordt geregeld? Heb je tips of advies nodig betreffende de inrichting, bemeubeling of gebruiksvriendelijkheid? Zijn er grote aanpassingen of verbouwingen nodig? Schakel dan onze experts in: zij helpen jou verder met al jouw vragen. Ook als je een vergunningsaanvraag moet indienen staan onze adviseurs klaar om je te helpen bij het proces.

“ Zorgwoningen en kangoeroewoningen zijn trending omwille van hun vele voordelen. Ondanks de versoepelingen merken we dat er dikwijls hulp wordt ingeschakeld van een adviseur met kennis van zaken voor de inrichting van een zorgwoning. Treden, trappen, deuren, gangen en wandelpaden, keukenhoogte, klinkhoogte, aangepast meubilair,… Het zijn maar een aantal voorbeelden waaraan je moet denken om een woning gebruiksvriendelijk te maken met het oog op een langdurig gebruik en de evoluerende gezondheid van de bewoner. ”